De cirkel van systemen wijzigt om ons heen: de brandstoffen, politieke stromingen, internationale partners, het analoge versus AI…. Het nieuwe laat zich nog niet genoeg zien, maar we voelen dat we in transitie zijn. Alles stroomt….we laveren zonder de golven te kennen. Dat geldt ook voor goed toezicht: het is laveren op de tijd en context. Hoe houden we koers? Hoe knopen we de touwtjes aan elkaar? 

Een goede koers houden is de basis van het oud Griekse werkwoord KUBERNAO, koersen, sturen, waar Governance en Gouvernement, maar ook Kybernetics van zijn afgeleid. We willen koers houden op de golven van de tijd. Dus of u wilt of niet, als bestuurder of toezichthouder hebt u de wichelroede van de tijd in handen. Voor Comenius hoorde ik Wim Pijpes ingaan op de veranderingen in onze visie op besturen, en ik heb zijn uitgangspunten hierin verwerkt.

Goed bestuur en toezicht is eigenlijk een vorm van verbinden.

In de troonrede van 2022 had Koning Willem Alexander het over verbinden van de culturele verschillen. Goed bestuur en toezicht is eigenlijk een vorm van verbinden. De touwtjes aan elkaar knopen, of het nu om geld of relaties gaat. Alles is immers in beweging. Het gaat tenslotte over het individu, je rol en de samenleving, de maatschappelijke waarde.

De vragen die je als bestuurder of toezichthouder steeds vaker krijgt, raken niet alleen de inhoud, de feiten, maar ook alles wat de context raakt. En hoe doe je dat goed? Daar horen actuele thema’s bij als diversiteit en veiligheid. Wat ons allen bindt is dat we zoeken naar wat er écht gebeurt, naar hoe het écht werkt en naar hoe we duurzaam kunnen bijdragen aan vitale, leefbare, menselijke organisaties.

AmbrogioLorenzetti, Effects-of-Good-Government-on-the-City-Life-detail

In de vroege Renaissance was men volop bezig met het vormen van een maatschappij in transitie, van een elite en religieuze maatschappij naar een systeem waar stedelijke macht een rol ging spelen. De Allegorie van goed en van slecht bestuur, is een reeks fresco’s van Ambrogio Lorenzetti in het Palazzo Pubblico van Siena. De fresco’s, vormen een van de omvangrijkste en belangrijkste christelijk-politieke muurschilderingen uit de late middeleeuwen. Bijzondere is dat het geen religieuze afbeelding is, maar panelen omvat over hoe je goed of slecht kunt regeren. Bij goed bestuur werk je samen en steun je elkaar, zoals in de ronde dans op deze afbeelding te zien is.

Dom, dik en niet zo blij?

Er zijn bekende leiders die over Nederland zeggen dat Nederland dom, dik en blij is. Want ons vermogen zit vast in bezit. 1% van de Nederlanders beschikt over 25% van de vermogens, en we hebben met 52 miljardairs na de VS het hoogste percentage. Hoe kunnen we met dit geld iets goeds doen?
Geld is als gestolde menselijke energie… en het moet vloeien om er iets mee te doen.
Het begint met aantrekkelijke plannen en door iedereen mee te nemen met een verhaal dat producties en filantropische bewegingen in gang zet. Maar Nout Welling die ons Nederlanders dom dik en blij noemde, zou dat vandaag de dag waarschijnlijk niet meer zeggen, want zijn we nog wel blij? Wat ik met hem deel, is dat er behoefte is aan visie op good governance.

Ik zet bij House of Culture bewust Culturele Intelligentie in bij mijn werk, omdat we elkaars culturele achtergronden van Enkhuizen tot Down Under, van Japan tot de Balkan goed kunnen inzetten. Op mijn fiets heb ik een koffer vol kennis en ervaringen met diverse culturen. Daarom noemen mijn relaties mij dan ook de board whisperer, omdat ik me makkelijk verplaats van de ene cultuur in de andere en daarbij ook inzie dat de emoties andere betekenis hebben. De vraag is  waar vaar jij op als je bestuurt of toezicht houdt?

 De hamvraag is wat good governance bij draagt aan de cultuur van de organisatie of stichting?

Er is behoefte aan een verbeeldende visie – en die kunnen wij en jij als toezichthouders en bestuurders in gang zetten.
Een goede bestuurs- en toezichtvisie met doorvoelde onderliggende doelen.

Ik begeleid raden van toezicht vaak bij evaluaties of bij verschillen in inzicht. Daaruit voort vloeit vaak dat er nog geen gedeelde visie is die diverse waarden en inzichten als een bodem onder de vergadercultuur kan leggen. In de visie neem ik altijd een psychosociale paragraaf op.
Want als je samen iets doorvoelt en je kernwaarden weet, dan zorgt dat voor hoop, voor verbinding en versterk je de krachten.

Wil je jullie Raad van Toezicht, RvC of bestuur een begeleid gesprek of zelfevaluatie laten doen? Dan maken we graag een telefonische afspraak voor een intake.  Laveren is leren verbinden en laten vieren. House of Culture is jullie daarbij graag van dienst.

🖋️

Door Yvonne Twisk, oprichter van House of Culture – Governance adviseur, gespreksleider en expert interculturele en inclusieve organisatieontwikkeling. Laat me weten of dit artikel iets losmaakt waar je nog wat vragen over hebt. Neem vertrouwelijk, confidentality granted, contact op over dilemma’s en vraagstukken er bij jou of jullie organisatie leven. Wij helpen je graag verder.