Hoe ga je om met woede aan de bestuurstafel of in de boardroom?❤️🔥
Het levert meer veiligheid en inzicht in dynamiek aan tafel op als we met elkaar anders naar emoties leren kijken: niet als iets dat we “hebben”, maar als iets dat we doen in relatie tot anderen.
In de podcast ‘Hoe doen jullie hier eigenlijk woede?’ van De Ambachtschool onderzoeken drie spreker hoe we in organisaties, gezinnen en relaties omgaan met woede. Ze zijn geraakt door Transforming Emotion van Glenda Fredman, die emoties niet ziet als iets dat “in ons” zit en universeel herkenbaar is, maar als iets dat relationeel en contextueel wordt vormgegeven.
In het begeleiden van zelfevaluaties en moeilijke gespreken komen emoties vaak passief naar boven. Ze blijven vaak onder tafel hangen als een muisje dat een olifant kan worden als je het niet bespreekbaar maakt. In het algemeen gezegd leren we emoties al van jongs af aan een plek te geven. We labelen hierdoor emoties zonder te onderzoeken waar ze vandaan komen. Vaak laten we ons inzuigen in andermans reactie. Met het inzicht dat je emoties in relatie tot de ander niet ervaart, maar doet.
Ik deel hier mijn drijfveer om de belangrijkste inzichten te delen die ingaan op de vraag: Hoe doen jullie hier eigenlijk woede?
- Emoties als relationeel fenomeen
- In plaats van te denken dat emoties vastliggen in een persoon, benadrukt Fredman dat emoties ontstaan in relaties en contexten.
- Dit betekent dat woede niet alleen “van iemand” is, maar ook iets zegt over de interactie en de situatie waarin die woede ontstaat.
- De kracht van narratieve vragen
- In plaats van emoties te diagnosticeren of te labelen, stelt Fredman voor om onderzoekende vragen te stellen. Zulke vragen openen ruimte voor alternatieve verhalen en perspectieven, in plaats van dat woede wordt gezien als falen of probleem van één persoon.
❤️🔥Voorbeelden:
-
- “Hoe doen jullie hier eigenlijk woede met elkaar?”
- “Waar steekt de woede de vinger voor op?”
- Psychologische veiligheid
- Het helpt om woede niet te onderdrukken of te veroordelen, maar te begrijpen als signaal van iets dat aandacht vraagt.
- Het gesprek laat zien dat het veilig maken van emoties cruciaal is: nieuwsgierig zijn, niet-oordelen, en ruimte geven aan verschillende betekenissen.
- Uitdaging voor professionals
- De sprekers merken hoe moeilijk het is om eigen reflexen en oordelen los te laten.
- Toch kan juist het niet-weten en het samen puzzelen met de ander leiden tot meer verbinding en begrip.
Je wordt geboren met basis emoties van dichtbij en veraf, sociale hiërarchie en stilstaan. Dit is hoe we emoties relateren: ongemak voelen, acceptatie en waardering voelen en angst. We leren van kinds af aan door onze ouders en bij plaatjes hoe we emoties doen. Dat is in Azië anders dan in Noord Afrika. Het is in Groningen anders dan in Tilburg. Dit zijn onze emotie-concepten die we door ervaringen aanleren en kunnen aanpassen.
Emoties als cultureel bewustzijn
Bij House of Culture is het werken met CI, culturele intelligentie, een vast aandachtspunt. Naast IQ en EQ zetten we Culturele Intelligentie in omdat we altijd onze afkomst, herkomst, opleiding, karaktereigenschappen en emoties uiten in onze woorden en gedrag aan tafel. Emoties? Hoezo? Die denken we sinds de 18e eeuw, het Rationalisme vaak weg, maar ze zijn er altijd.
Ik ben niet boos, ik voel me boos
Wij zijn gewend met elkaar te delen hoe we ons voelen, maar dat ‘gevoel’ is overal en voor ieder mens anders. Zeker in relatie tot elkaar. Door ons eigen verhaal en het ontleden van emoties leer je elkaar en elkaars cultuur kennen. In de oudheid stelden de Grieken al: ken u zelve. Pas dan kun het delen met de anderen.
Schaamte en Woede zijn hiervoor goede voorbeelden omdat in Azië schaamte delen als kracht wordt gezien en boosheid een teken van onmacht. Terwijl boosheid uiten in andere culturen een vorm van kracht uiten is. Hierdoor bestaat de kans dat we niet tot een effectieve samenwerking kunnen komen.
Door nieuwsgierig te blijven en narratieve vragen te stellen, ontstaat er ruimte voor nieuwe betekenissen en verhalen. Dit vergroot de psychologische veiligheid en maakt lastige emoties zoals woede bespreekbaar en hanteerbaar.
Hoe ga je om met woede? ❤️🔥
Woede is een emotie die vaak spanning oproept. We zien het snel als “ongewenst” of “gevaarlijk”, terwijl woede juist een signaal kan zijn dat er iets belangrijks speelt. Glenda Fredman laat zien dat emoties relationeel zijn: ze ontstaan in de interactie, niet alleen in een individu. Dat vraagt om een andere manier van kijken en handelen.
5 praktische tips om woede op een veilige en constructieve manier te benaderen:
- Zie woede als relationeel, niet individueel
Woede is geen “eigenschap” van iemand, maar ontstaat in een bepaalde context. Vraag jezelf af: Wat gebeurt er in de relatie of situatie waardoor deze woede zichtbaar wordt?
❤️🔥 Voorbeeld: een kind dat boos wordt bij een wisselmoment tussen ouders, laat zien dat het afscheid nemen moeilijk is – niet dat het kind “lastig” is.
- Stel nieuwsgierige vragen
In plaats van te oordelen of te sussen, kun je vragen stellen die ruimte openen.
- “Hoe doen wij hier eigenlijk woede met elkaar?”
- “Waar steekt deze woede de vinger voor op?”
❤️🔥 Zulke vragen maken emoties bespreekbaar en geven erkenning, zonder dat iemand zich veroordeeld voelt.
- Normaliseer emoties
Maak duidelijk dat woede er mag zijn. Het is een menselijke emotie die iets wil vertellen.
❤️🔥Voorbeeld: een leidinggevende die zegt: “Ik merk dat dit onderwerp veel losmaakt. Laten we samen onderzoeken wat erachter zit.”
- Creëer psychologische veiligheid
Zorg dat mensen zich veilig voelen om emoties te uiten zonder angst voor afwijzing of straf.
❤️🔥 Voorbeeld: een teamleider die na een conflict een open gesprek organiseert, waarin iedereen zijn ervaring mag delen zonder onderbreking.
- Zoek samen naar betekenis
Woede kan een signaal zijn van onvervulde behoeften of grenzen die overschreden worden. Onderzoek dit samen.
❤️🔥Voorbeeld: een ouder die tegen zijn kind zegt: “Ik zie dat je boos bent. Wat zou je boosheid ons willen vertellen?”
Door nieuwsgierig te blijven, ruimte te geven en samen betekenis te zoeken, kan woede juist leiden tot meer verbinding en begrip. Het vraagt oefening en moed, maar levert een rijker en veiliger klimaat op zowel in de boardroom als in organisaties.
Doe mee met House of Culture
Woede hoeft geen splijtzwam te zijn. Het kan een ingang zijn tot verbinding, creativiteit en verandering. Bij House of Culture geloven we dat emoties – ook de lastige – een plek verdienen aan elke tafel, boardroom en in onze samenleving.
Daarom nodigen we je uit om mee te doen:
- Deel jouw ervaring: Hoe doen jullie eigenlijk woede in jouw team of organisatie?
- Organiseer met house of culture een tafelgesprek, dialoogavond of workshops, waar we samen oefenen met psychologische veiligheid en nieuwe manieren van omgaan met emoties. NB. Bij grote organisaties werken wij als associate van Securing Candor.